In onze groepspraktijk zien wij vaak de verwoestende effecten van anorexia nervosa, een eetstoornis die veel meer is dan simpelweg “niet eten.” Anorexia treft niet alleen het gewicht en uiterlijk, maar heeft ernstige gevolgen voor vrijwel elk orgaansysteem in het lichaam. In deze blog bespreken wij graag de belangrijkste lichamelijke gevolgen van anorexia én waarom het zo belangrijk is om tijdig hulp te zoeken!

1. Gewichtsverlies en uitputting

Het meest zichtbare symptoom van anorexia is snel en extreem gewichtsverlies. Dit gebeurt omdat het lichaam geen energie krijgt uit voedsel en in plaats daarvan vetreserves en uiteindelijk spieren gaat afbreken voor energie. Dit leidt tot spierzwakte, vermoeidheid, en een algemene staat van uitputting. Het lichaam functioneert op een laag energieniveau, wat vaak resulteert in verminderde fysieke prestaties en een chronisch gevoel van moeheid.

2. Hormoonverstoring en menstruatieproblemen

Voor vrouwen kan een van de vroegste tekenen van anorexia zijn dat de menstruatiecyclus onregelmatig wordt of volledig stopt (amenorroe). Dit komt door de daling in vetmassa en een verstoring van de hormoonproductie, met name oestrogeen. Voor mannen kan anorexia leiden tot een afname in testosteronproductie, wat invloed heeft op de seksuele gezondheid en spiermassa.

3. Hartproblemen

Het hart is een spier die net als elke andere spier verzwakt raakt bij gebrek aan voeding. Bij langdurige anorexia kan dit leiden tot een tragere hartslag (bradycardie), lage bloeddruk en hartritmestoornissen. Een verzwakt hart verhoogt ook het risico op hartfalen, wat levensbedreigend kan zijn.

4. Botontkalking (osteoporose)

Omdat anorexia de hormoonbalans verstoort, leidt dit vaak tot een afname van de botdichtheid. Een tekort aan calcium, vitamine D, en oestrogeen kan ernstige botontkalking veroorzaken, wat vooral op jonge leeftijd gevaarlijk is. Dit verhoogt het risico op botbreuken, zelfs bij minimale belasting.

5. Maag- en darmproblemen

Het lichaam reageert op chronische uithongering door het vertragen van de spijsvertering. Dit kan leiden tot constipatie, een opgeblazen gevoel, en maagpijn. In ernstige gevallen kan er ook sprake zijn van vertraagde maaglediging, wat het ongemak en de eetproblemen nog verergert.

6. Haaruitval en droge huid

Een tekort aan essentiële voedingsstoffen zoals eiwitten, vitamines en mineralen heeft een direct effect op de huid en het haar. Mensen met anorexia ervaren vaak haaruitval, breekbaar haar, en een droge, schilferige huid. Lanugo, een dunne laag zacht haar, kan zich vormen op het lichaam om het warm te houden vanwege een gebrek aan lichaamsvet.

7. Verzwakt immuunsysteem

Een gebrek aan voedingsstoffen verzwakt het immuunsysteem, wat ervoor zorgt dat het lichaam vatbaarder wordt voor infecties en ziekte. Het herstellen van wondjes of andere verwondingen duurt langer en de weerstand neemt sterk af.

8. Koude intolerantie

Mensen met anorexia hebben vaak last van constante kou. Dit komt door een combinatie van laag lichaamsvet, slechte bloedcirculatie, en een vertraagde stofwisseling. Het lichaam heeft simpelweg niet genoeg energie om warm te blijven.

9. Hersenfuncties en psychische impact

Naast de lichamelijke gevolgen, heeft anorexia ook een aanzienlijke invloed op de hersenfunctie. Tekorten aan voedingsstoffen kunnen leiden tot concentratieproblemen, prikkelbaarheid, geheugenverlies en depressieve gevoelens. De psychische impact van de stoornis kan het moeilijk maken om de ernst van de situatie te erkennen, wat het hersteltraject vaak uitdagender maakt.

Het belang van vroege interventie

De lichamelijke gevolgen van anorexia kunnen levensbedreigend zijn, maar ze zijn ook omkeerbaar als er vroeg genoeg wordt ingegrepen. Het is van essentieel belang om professionele hulp te zoeken en een voedingsplan te volgen dat is opgesteld door een gespecialiseerde diëtist. Samen met medische zorg kan dit helpen om het lichaam weer in balans te brengen en de schade die is aangericht te herstellen.

Conclusie

Anorexia nervosa heeft verstrekkende lichamelijke gevolgen die verder gaan dan gewichtsverlies. Elk systeem in het lichaam kan worden aangetast, van het hart tot de botten, de hormonen, en het immuunsysteem. Als je worstelt met een eetstoornis of iemand kent die dit doet, wees je dan bewust van de risico’s en zoek zo snel mogelijk hulp. Lichaamsherstel is mogelijk, maar tijdige interventie is essentieel om blijvende schade te voorkomen.

In ons team staat de diëtiste gespecialiseerd in eetstoornissen klaar om te helpen met persoonlijk advies en begeleiding. Samen kunnen we werken aan een gezondere toekomst.