Diverticulose en diverticulitis zijn veelvoorkomende spijsverteringsproblemen, vooral bij mensen boven de 50 jaar. Hoewel deze aandoeningen vaak met elkaar worden verward, zijn er belangrijke verschillen tussen de twee. Wat beide echter gemeen hebben, is dat een gezond voedingspatroon kan helpen om klachten te verminderen en complicaties te voorkomen.
Als diëtist leggen wij je graag uit wat diverticulose en diverticulitis zijn, en geven wij je praktische voedingstips om je darmen gezond te houden.
Wat zijn diverticulose en diverticulitis?
- Diverticulose is een aandoening waarbij er kleine uitstulpingen (divertikels) ontstaan in de wand van de dikke darm. Deze uitstulpingen veroorzaken meestal geen klachten, maar bij sommigen kunnen ze leiden tot buikpijn, een opgeblazen gevoel en verstopping.
- Diverticulitis treedt op wanneer één of meer van deze divertikels ontstoken raken. Dit kan leiden tot heftige buikpijn, koorts, misselijkheid en in ernstige gevallen complicaties zoals abcessen of darmperforaties.
Voedingstips voor diverticulose
Bij diverticulose is de sleutel tot het verminderen van klachten en het voorkomen van diverticulitis het handhaven van een gezond, vezelrijk dieet. Hier zijn enkele tips:
- Eet meer vezels Vezels helpen de ontlasting zachter te maken en bevorderen een regelmatige stoelgang, wat de druk op de darmen vermindert en het risico op diverticulitis verkleint.
Vezelrijke voedingsmiddelen:
- Volle granen (haver, volkoren brood, quinoa, bruine rijst)
- Groenten (broccoli, wortelen, spinazie, boerenkool)
- Fruit (appels, peren, bessen, sinaasappels)
- Peulvruchten (linzen, bonen, kikkererwten)
Streef naar een dagelijkse inname van 25-30 gram vezels. Voeg vezels echter geleidelijk toe aan je dieet om winderigheid en een opgeblazen gevoel te voorkomen.
- Blijf goed gehydrateerd Voldoende water drinken is essentieel wanneer je meer vezels eet. Vezels hebben water nodig om door de darmen te bewegen en hun werk goed te doen. Zorg ervoor dat je minstens 1,5 tot 2 liter water per dag drinkt.
- Vermijd constipatie Verstopping verhoogt de druk op de darmwand en kan divertikels verergeren. Naast voldoende vezels en water kan regelmatige lichaamsbeweging, zoals wandelen of fietsen, helpen om je darmen gezond te houden.
- Vermijd voedsel met lage voedingswaarde Sterk bewerkte voedingsmiddelen, zoals fastfood, geraffineerde granen en snacks met toegevoegde suikers, bevatten weinig tot geen vezels en kunnen bijdragen aan verstopping. Kies in plaats daarvan voor volwaardige, onbewerkte voeding.
Voedingstips voor diverticulitis (tijdens een opvlamming)
Bij diverticulitis, vooral tijdens een acute ontsteking, kan het nodig zijn je dieet tijdelijk aan te passen om de darmen te ontzien. Hier zijn enkele tips voor tijdens een opvlamming:
- Ga over op een vloeibaar voedingspatroon Bij een acute ontsteking wordt vaak aangeraden om tijdelijk over te schakelen op een vloeibaar dieet. Dit kan helpen om de darmen te ontlasten en de ontsteking te verminderen.
Voorbeelden van vloeibaar voedsel:
- Heldere bouillons
- Vruchtensap zonder pulp
- Gelatine of waterijs
- Thee
- Stap geleidelijk over naar vezelarm voedsel Naarmate de symptomen verbeteren, kun je langzaam beginnen met het toevoegen van vezelarm voedsel om je spijsvertering op te bouwen. Vezelarm voedsel geeft je darmen wat rust.
Voorbeelden van vezelarm voedsel:
- Wit brood en witte rijst
- Eieren en mager vlees
- Gepelde groenten (zonder schil of pitten)
- Voeg geleidelijk weer vezels toe Zodra je hersteld bent van een opvlamming, kun je weer geleidelijk vezels toevoegen aan je dieet. Begin met oplosbare vezels, zoals die in havermout, appels of banaan, voordat je overstapt op onoplosbare vezels.
Misverstanden over diverticulose en diverticulitis
In het verleden werd gedacht dat mensen met diverticulose noten, zaden en pitten moesten vermijden omdat deze in de divertikels terecht zouden kunnen komen en ontstekingen zouden veroorzaken. Recent onderzoek heeft echter aangetoond dat dit niet het geval is. Je kunt dus gerust noten en zaden eten, omdat ze juist waardevolle vezels en voedingsstoffen bevatten.
Conclusie
Of je nu leeft met diverticulose of herstellende bent van diverticulitis, je voeding kan een grote rol spelen in het verminderen van symptomen en het bevorderen van darmgezondheid. Vezels, hydratatie en gezonde voeding zijn essentieel voor het voorkomen van complicaties. Bij een acute ontsteking is het belangrijk om je darmen te laten rusten met een aangepast voedingspatroon en geleidelijk weer vezels toe te voegen.
Voor persoonlijk advies over jouw voeding en darmgezondheid, aarzel niet om contact met ons op te nemen. Samen kunnen we een voedingsplan opstellen dat past bij jouw specifieke situatie.
