Obesitas bij kinderen is een groeiend probleem, zowel in België als wereldwijd. Het kan leiden tot gezondheidsproblemen op jonge leeftijd, zoals diabetes type 2, hoge bloeddruk en emotionele uitdagingen zoals een laag zelfbeeld. Als ouder wil je natuurlijk het beste voor je kind, maar hoe pak je dit aan zonder je kind een negatief beeld over voedsel of hun eigen lichaam mee te geven?

In deze blog geven wij als diëtist je graag richtlijnen om een gezond gewicht te bevorderen bij kinderen, zonder de nadruk te leggen op diëten of beperkingen. Het gaat hierbij om het stimuleren van een gezonde levensstijl die op de lange termijn vol te houden is en waarbij het welzijn van het kind centraal staat.

1. Focus op gezond leefgedrag, niet op gewicht

In plaats van je kind bewust te maken van zijn of haar gewicht, leg de nadruk op gezonde gewoonten en keuzes. Het gaat erom een gezonde, actieve leefstijl te ontwikkelen. Het meten van succes moet niet worden gekoppeld aan een getal op de weegschaal, maar aan hoe een kind zich voelt, hoe energiek het is, en hoe het omgaat met voeding en beweging.

2. Maak gezonde voeding de norm

Eén van de belangrijkste manieren om een gezond gewicht te bevorderen is door gezonde voeding aan te bieden als onderdeel van de dagelijkse routine. Dit betekent geen strenge diëten of verboden voedingsmiddelen, maar het geleidelijk introduceren van gezondere opties. Hier zijn enkele tips:

• Eet de regenboog: Zorg voor veel kleur op het bord door variatie in groenten en fruit. Dit maakt het aantrekkelijk voor kinderen en levert een breed scala aan voedingsstoffen.
• Vermijd lege calorieën: Beperk sterk bewerkte voedingsmiddelen, frisdranken en snacks met toegevoegde suikers. Kies in plaats daarvan voor gezonde snacks zoals fruit, volkoren crackers en noten (mits je kind geen allergie heeft).
• Voedzame maaltijden: Kies voor volkoren producten zoals volkoren brood, bruine rijst en volkoren pasta. Deze leveren vezels, wat helpt bij het verzadigen en het bevorderen van een gezonde spijsvertering.

3. Maak gezonde voeding toegankelijk en aantrekkelijk

Kinderen grijpen vaak naar wat gemakkelijk voorhanden is. Zorg ervoor dat gezonde voeding zichtbaar en binnen handbereik is.

Praktische tips:

• Maak een schaal met vers fruit toegankelijk op de keukentafel of in de koelkast.
• Bereid gezonde snacks voor, zoals gesneden groenten met hummus of volkoren wraps met kip en groenten.
• Betrek je kinderen bij het kiezen en bereiden van maaltijden. Dit helpt hen om een positieve relatie met eten te ontwikkelen en maakt hen nieuwsgierig naar nieuwe smaken.

4. Stimuleer dagelijkse beweging

Lichamelijke activiteit is essentieel voor een gezond gewicht, maar het moet vooral leuk zijn. In plaats van beweging te presenteren als een ‘moetje’, zorg ervoor dat kinderen plezier beleven aan actief zijn. Dit kan door sporten, buitenspelen of gewoon samen actief te zijn.

Tips om beweging leuk te maken:

• Actief gezin: Organiseer gezinsuitjes zoals wandelingen, fietstochten of bezoekjes aan het park. Kinderen zijn eerder geneigd actief te zijn als hun ouders meedoen.
• Sport en spel: Laat je kind verschillende sporten of activiteiten proberen totdat ze iets vinden wat ze leuk vinden. Het kan gaan om voetbal, dansen, zwemmen of zelfs klimmen.
• Beperkt schermtijd: Probeer de tijd die je kind doorbrengt achter een scherm te beperken. Dit kan helpen om ze meer te motiveren om actief te zijn en buiten te spelen.

5. Mindful eten

Mindful eten houdt in dat je bewust omgaat met wat je eet en hoe je eet. Het is een geweldige manier om kinderen te helpen hun hongergevoel en verzadiging beter te herkennen, waardoor ze minder geneigd zijn te veel te eten.

Hoe introduceer je mindful eten?

• Rustig aan tafel: Zorg ervoor dat maaltijden worden gegeten aan tafel, zonder afleiding van bijvoorbeeld tv of tablets. Dit helpt kinderen zich te concentreren op hun voedsel.
• Eet langzaam: Moedig je kind aan om langzaam te eten en goed te kauwen, zodat ze beter kunnen herkennen wanneer ze vol zitten.
• Luisteren naar honger- en verzadigingssignalen: Leer je kind dat het oké is om te stoppen met eten als ze vol zitten, zelfs als hun bord niet leeg is. En omgekeerd, dat ze ook gerust iets extra’s mogen nemen als ze nog honger hebben, mits het een gezonde keuze is.

6. Geef het goede voorbeeld

Kinderen leren vooral door te observeren. Als je als ouder of verzorger zelf gezond eet en actief bent, zullen kinderen deze gewoonten sneller overnemen. Laat zien dat gezond eten en bewegen deel zijn van je dagelijkse routine en geen tijdelijke ‘oplossing’.

Voorbeeldgedrag tonen:

• Kook gezonde maaltijden samen.
• Doe mee met fysieke activiteiten, zoals fietsen of wandelen.
• Drink water in plaats van frisdrank.

7. Vermijd scherpe taal rond gewicht

Hoe je over gewicht praat, kan een blijvende impact hebben op hoe je kind naar zichzelf kijkt. Vermijd negatieve uitspraken over het gewicht van je kind (of jezelf). Focus op gezondheid, energie en welzijn in plaats van uiterlijk.

Gebruik positieve taal:

• In plaats van: “We eten dit niet, want je moet afvallen,” zeg je: “We eten dit omdat het ons sterk en gezond maakt.”
• In plaats van: “Je moet meer bewegen,” zeg je: “Laten we samen iets leuks doen, zoals voetballen of een wandeling maken.”

8. Praat over gevoelens, niet over eten

Als een kind te maken heeft met gewichtsproblemen, kan dat vaak gevoelens van onzekerheid, schaamte of frustratie oproepen. Het is belangrijk om open te praten over deze gevoelens zonder de focus alleen op het eten te leggen.

Hoe kun je dit doen?

• Vraag je kind hoe ze zich voelen en luister zonder te oordelen.
• Bespreek eventuele zorgen over hun lichaam of gezondheid op een ondersteunende manier.
• Moedig je kind aan om hun zelfvertrouwen te ontwikkelen door hen te prijzen om hun inspanningen en niet alleen om resultaten.

Conclusie

Het bevorderen van een gezond gewicht bij kinderen gaat niet over restrictieve diëten of strikte regels, maar over het stimuleren van gezonde gewoonten die een leven lang meegaan. Door te focussen op voedzame voeding, dagelijkse beweging en een positieve houding ten opzichte van gezondheid, help je je kind om een gezond gewicht te bereiken en te behouden op een positieve manier. Onthoud dat kleine stapjes vaak de grootste impact hebben.

Wil je persoonlijk advies voor je kind of zoek je hulp bij het ontwikkelen van een gezonde eet- en leefstijl? Neem gerust contact op met onze groepspraktijk in Retie, waar we je graag begeleiden in dit proces! Lees in de tussentijd alvast onze andere blogs voor meer voedingstips bij kinderen of volg onze social media (onder “Groepspraktijk Nadia Brans”).