Of je nu gezonder wilt eten, meer wilt bewegen, of gewoon beter voor jezelf wilt zorgen – doelen stellen is de eerste stap naar succes. Maar hoe zorg je ervoor dat je je doelen ook daadwerkelijk bereikt? Hier komt het SMART-principe van pas! Het helpt je om concrete, haalbare doelen te formuleren, waardoor je meer kans hebt om ze vol te houden. In deze blog leggen wij graag uit wat het SMART-principe inhoudt en hoe je het kunt gebruiken om jouw gezondheidsdoelen te bereiken.
Wat is het SMART-principe?
SMART is een methode voor het stellen van doelen die ervoor zorgt dat je doelen duidelijk, haalbaar en meetbaar zijn. SMART staat voor:
- Specifiek
- Meetbaar
- Acceptabel (of Actiegericht)
- Realistisch
- Tijdsgebonden
Hieronder gaan we dieper in op elk onderdeel en hoe je het kunt toepassen op jouw gezondheidsdoelen.
1. Specifiek: Maak je doel concreet
Een specifiek doel is helder en duidelijk omschreven. Vage doelen zoals “ik wil gezonder eten” of “meer sporten” zijn lastig vol te houden omdat ze niet concreet zijn. Maak je doel zo specifiek mogelijk door jezelf af te vragen wat je precies wilt bereiken.
Voorbeeld: In plaats van “Ik wil gezonder eten,” kun je zeggen: “Ik wil elke dag minimaal drie porties groenten eten.” Dit doel is specifiek, omdat het duidelijk maakt wat je precies wilt veranderen.
2. Meetbaar: Zorg dat je je voortgang kunt bijhouden
Een meetbaar doel stelt je in staat om je vooruitgang te volgen. Dit helpt niet alleen om gemotiveerd te blijven, maar geeft je ook inzicht in hoe goed je het doet. Bedenk een manier om je doel te meten, bijvoorbeeld met een getal, tijd, of hoeveelheid.
Voorbeeld: Bij het doel “Ik wil elke dag minimaal drie porties groenten eten,” kun je eenvoudig meten of je dit doel bereikt hebt. Je kunt elke dag bijhouden hoeveel porties groenten je hebt gegeten en zo je voortgang volgen.
3. Acceptabel (of Actiegericht): Zorg dat het doel bij jou past
Een doel moet bij jou passen en motiverend zijn. Je moet er echt achter staan en bereid zijn om ervoor te werken. Het helpt ook om je doel actiegericht te formuleren, zodat je weet welke stappen je moet nemen om je doel te behalen.
Voorbeeld: “Ik wil mijn energieniveau verbeteren door meer groenten te eten.” Dit doel is actiegericht, en je weet dat meer groenten eten helpt om je energieniveau op peil te houden. Doordat het doel persoonlijk en motiverend is, heb je meer kans om het vol te houden.
4. Realistisch: Stel een doel dat haalbaar is
Een realistisch doel is een doel dat past bij jouw leven en omstandigheden. Te hoge verwachtingen kunnen juist demotiverend werken. Als je bijvoorbeeld nooit sport, is het onrealistisch om te verwachten dat je direct vijf keer per week naar de sportschool gaat. Denk na over wat haalbaar is en stel je doel daarop af.
Voorbeeld: In plaats van “Ik ga elke dag sporten,” kun je beginnen met “Ik ga twee keer per week sporten.” Dit is realistisch en goed haalbaar als je nog niet veel sportervaring hebt.
5. Tijdsgebonden: Geef jezelf een deadline
Een tijdsgebonden doel geeft je iets om naartoe te werken en helpt om te voorkomen dat je je doel steeds uitstelt. Bepaal een einddatum of geef jezelf een bepaalde periode om je doel te bereiken.
Voorbeeld: “Ik wil binnen drie maanden elke dag drie porties groenten eten.” Door jezelf een periode te geven, weet je wanneer je je doel wilt bereiken en kun je tussendoor evalueren hoe het gaat.
Voorbeeld van een SMART-doel: Gezond eten
Laten we al deze elementen samenvoegen in een concreet voorbeeld van een SMART-doel:
- Specifiek: Ik wil gezonder eten door meer groenten te eten.
- Meetbaar: Elke dag wil ik drie porties groenten eten.
- Acceptabel: Meer groenten eten past bij mijn streven om mijn energieniveau te verbeteren.
- Realistisch: Drie porties groenten per dag is haalbaar binnen mijn huidige eetpatroon.
- Tijdsgebonden: Ik wil deze gewoonte binnen drie maanden dagelijks toepassen.
Het SMART-doel wordt dus:
“Ik wil binnen drie maanden elke dag drie porties groenten eten om mijn energieniveau te verbeteren.”
Tips om je SMART-doelen te behalen
- Maak je doelen zichtbaar: Schrijf je doelen op en plaats ze op een plek waar je ze vaak ziet. Zo blijf je herinnerd aan je commitment.
- Vier je successen: Elk stapje richting je doel is een overwinning! Beloon jezelf wanneer je mijlpalen bereikt, bijvoorbeeld na een week of een maand je doel te hebben behaald.
- Blijf flexibel: Soms loopt het anders dan gepland. Dat is oké! Evalueer regelmatig of je doel nog realistisch is en pas het aan als dat nodig is.
- Zoek steun: Deel je doelen met iemand die je kan motiveren. Samen werken aan doelen, of gewoon updates geven aan een vriend, kan je extra motivatie geven.
Conclusie
Het stellen van doelen volgens het SMART-principe maakt het makkelijker om blijvende veranderingen door te voeren in je levensstijl. Door specifieke, meetbare, actiegerichte, realistische, en tijdsgebonden doelen te formuleren, heb je een helder pad naar succes en vergroot je de kans om je doelen echt te bereiken. Het opstellen van SMART-doelen helpt je stap voor stap richting een gezonder en evenwichtiger leven.