Als dietist krijg wij regelmatig vragen over het verschil tussen voedselallergieën en voedselintoleranties. Hoewel deze twee vaak door elkaar worden gehaald, zijn ze fundamenteel verschillend in hoe het lichaam reageert op bepaalde voedingsmiddelen. In deze blog leggen wij graag uit wat het verschil is, hoe je de symptomen herkent en wat je kunt doen als je denkt dat je last hebt van één van de twee.
Wat is een voedselallergie?
Een voedselallergie is een immuunreactie op bepaalde eiwitten in voedsel. Het immuunsysteem beschouwt deze eiwitten als schadelijk, ook al zijn ze dat niet, en reageert door antistoffen (IgE) aan te maken. Dit kan leiden tot een scala aan symptomen, variërend van mild tot levensbedreigend.
Symptomen van een voedselallergie:
- Jeuk in de mond of keel
- Huiduitslag of eczeem
- Zwelling van het gezicht, lippen of keel
- Ademhalingsmoeilijkheden of piepende ademhaling
- Maagkrampen, misselijkheid, braken of diarree
- In ernstige gevallen: anafylaxie, een levensbedreigende reactie die onmiddellijke medische hulp vereist.
Typische allergieën zijn voor pinda’s, noten, melk, eieren, soja, vis, schaal- en schelpdieren en tarwe.
Wat is een voedselintolerantie?
Een voedselintolerantie daarentegen heeft niets te maken met het immuunsysteem. Het lichaam kan een bepaald bestanddeel van voedsel niet goed verteren of verwerken. Dit komt vaak door een gebrek aan bepaalde enzymen of door gevoeligheid voor additieven in voedsel, zoals lactose of gluten.
Symptomen van een voedselintolerantie:
- Winderigheid en een opgeblazen gevoel
- Buikpijn of krampen
- Diarree of constipatie
- Misselijkheid
- Hoofdpijn of vermoeidheid
Een belangrijke kanttekening bij intoleranties is dat de symptomen vaak later optreden dan bij allergieën, en meestal dosisafhankelijk zijn. Dit betekent dat je kleine hoeveelheden van het voedsel kunt verdragen, maar dat grotere hoeveelheden problemen veroorzaken.
Wat zijn de belangrijkste verschillen?
- Immuunsysteem vs. spijsvertering: Een allergie is een reactie van het immuunsysteem, terwijl een intolerantie te maken heeft met de spijsvertering.
- Snelle vs. vertraagde reactie: Bij een allergie verschijnen de symptomen meestal snel, vaak binnen enkele minuten tot een uur na inname. Intoleranties kunnen uren of zelfs dagen later symptomen veroorzaken.
- Levensbedreigend: Allergieën kunnen levensbedreigend zijn (anafylaxie), terwijl intoleranties meestal ongemakkelijk zijn, maar zelden gevaarlijk.
- Hoeveelheid van het voedsel: Bij een allergie kan zelfs een kleine hoeveelheid van het allergeen een ernstige reactie uitlokken. Bij een intolerantie hangt de ernst van de symptomen meestal af van de hoeveelheid die je hebt geconsumeerd.
Diagnose en behandeling
Als je vermoedt dat je een voedselallergie of -intolerantie hebt, is het belangrijk om dit met een professional te bespreken. Een allergoloog of diëtist kan tests uitvoeren zoals bloedtesten of een eliminatiedieet om vast te stellen wat de oorzaak is van je klachten.
- Voedselallergieën worden meestal gediagnosticeerd door middel van huidpriktests of bloedonderzoek. De behandeling bestaat uit het vermijden van de allergenen en in sommige gevallen het dragen van een adrenalinepen.
- Voedselintoleranties kunnen worden vastgesteld via eliminatiediëten en door het identificeren van specifieke stoffen die klachten veroorzaken. De behandeling bestaat vaak uit het aanpassen van je dieet en het vermijden van de stoffen waar je intolerant voor bent.
Conclusie
Het verschil tussen een voedselallergie en voedselintolerantie is belangrijk om te begrijpen, omdat de manier waarop je ermee omgaat en de ernst van de reactie drastisch kunnen verschillen. Bij een allergie is het immuunsysteem betrokken en kunnen de reacties ernstig en soms levensbedreigend zijn. Bij een intolerantie gaat het vooral om problemen met de spijsvertering, en hoewel het vervelend is, is het meestal minder ernstig.
Als je vermoedt dat je last hebt van een van deze reacties, neem dan contact op met zorgverlener om de juiste diagnose te krijgen en een geschikt plan op te stellen voor je gezondheid en welzijn.
Heb je vragen over je eigen voedingspatroon of zoek je advies over hoe je met voedselallergieën of -intoleranties kunt omgaan? Als erkende diëtisten helpen wij je graag verder! Neem gerust contact met ons op voor een persoonlijk voedingsadvies.
