Histamine is een stof die van nature voorkomt in ons lichaam en een cruciale rol speelt in ons immuunsysteem, de spijsvertering en als boodschapper in het zenuwstelsel. Het wordt ook aangetroffen in verschillende voedingsmiddelen. Voor de meeste mensen is histamine in voeding geen probleem, maar bij sommige mensen kan een ophoping van histamine symptomen veroorzaken, wat bekend staat als histamine-intolerantie.

Wat is histamine?

Histamine wordt vrijgegeven wanneer ons immuunsysteem reageert op een infectie, verwonding of een allergische reactie. In het lichaam zorgt histamine ervoor dat bloedvaten verwijden, waardoor immuuncellen snel naar de plek van infectie kunnen gaan. Het is ook betrokken bij de regulatie van de maagzuurproductie en fungeert als een neurotransmitter in de hersenen.

Histaminebronnen in voeding:

• Gefermenteerde producten zoals oude kaas, zuurkool, en sojasaus
• Alcoholische dranken, vooral rode wijn en bier
• Gerookt of verwerkt vlees en vis
• Tomaten, spinazie, aubergine
• Noten, vooral walnoten en cashewnoten
• Avocado, aubergine en citrusvruchten
• Gisten en gistextracten

Histamine-intolerantie ontstaat wanneer het lichaam moeite heeft om histamine in voeding goed af te breken.

Hoe werkt de afbraak van histamine?

Histamine wordt normaal gesproken afgebroken door een enzym genaamd diamino-oxidase (DAO). Als er onvoldoende DAO in het lichaam aanwezig is of het enzym niet goed functioneert, kan er een ophoping van histamine optreden. Dit leidt tot symptomen van een histamine-intolerantie.

Symptomen van histamine-intolerantie

De symptomen van histamine-intolerantie kunnen erg lijken op die van een voedselallergie, waardoor het lastig kan zijn om het te onderscheiden. De symptomen kunnen variëren van mild tot ernstig en kunnen onder meer het volgende omvatten:

1. Huidreacties:
   • Netelroos, jeuk, roodheid of huiduitslag
   • Eczeem-achtige huidproblemen
2. Maag-darmklachten:
   • Buikpijn
   • Opgeblazen gevoel
   • Diarree of constipatie
   • Misselijkheid en braken
3. Luchtwegklachten:
   • Verstopte neus of loopneus
   • Astma-achtige klachten
   • Hoesten of piepende ademhaling
4. Hart- en vaatklachten:
   • Hoofdpijn of migraine
   • Versnelde hartslag of hartkloppingen
   • Lage bloeddruk
5. Overige symptomen:
   • Vermoeidheid
   • Slapeloosheid
   • Duizeligheid
   • Angst of paniekaanvallen

Oorzaken van histamine-intolerantie

Er zijn verschillende factoren die kunnen bijdragen aan een histamine-intolerantie:

• Verminderde DAO-activiteit: Dit kan aangeboren zijn of veroorzaakt worden door bepaalde medicijnen, zoals antidepressiva, pijnstillers of antihistaminica.
• Leverproblemen: De lever speelt een rol bij de afbraak van histamine, dus leverdisfunctie kan bijdragen aan histamine-intolerantie.
• Darmgezondheid: Aandoeningen zoals het prikkelbare darm syndroom (PDS), coeliakie of een bacteriële overgroei in de darm kunnen de DAO-activiteit verstoren.
• Voeding: Het eten van veel histaminerijke of histaminevrijmakende voedingsmiddelen kan leiden tot een ophoping van histamine.

Diagnose van histamine-intolerantie

Het vaststellen van een histamine-intolerantie kan lastig zijn, omdat de symptomen sterk op die van andere allergieën of intoleranties lijken. Een aantal diagnostische methoden omvatten:

• Eliminatiedieet: Dit is vaak de meest betrouwbare manier om histamine-intolerantie te identificeren. Door histaminerijke voedingsmiddelen uit je dieet te elimineren en vervolgens geleidelijk weer in te voeren, kun je vaststellen of je klachten verband houden met histamine.
• DAO-bloedtest: Een lage DAO-enzymactiviteit in het bloed kan wijzen op histamine-intolerantie.
• Histamine-bloedtest: Een verhoogd histamineniveau in het bloed kan ook een aanwijzing zijn.

Behandeling en advies

De behandeling van histamine-intolerantie richt zich voornamelijk op het verminderen van histamine-inname via de voeding en het verbeteren van de spijsvertering.

1. Voedingsaanpassingen: Het vermijden van histaminerijke voedingsmiddelen en histaminevrijmakers is cruciaal. Dit omvat gefermenteerde producten, alcohol, oude kazen, en gerookte producten.
2. Supplementen: Sommige mensen kunnen baat hebben bij het nemen van DAO-enzym supplementen om de afbraak van histamine te ondersteunen.
3. Medicijnen vermijden: Als bepaalde medicijnen de oorzaak zijn van de verminderde DAO-activiteit, kan het nuttig zijn om in overleg met een arts een alternatief te vinden.
4. Verbetering van de darmgezondheid: Het aanpakken van onderliggende darmproblemen, zoals dysbiose of coeliakie, kan de symptomen verlichten.

Conclusie

Histamine-intolerantie is een lastige en soms onderkende aandoening die kan leiden tot uiteenlopende klachten, van huidproblemen tot ernstige hoofdpijn of spijsverteringsklachten. Als je vermoedt dat je last hebt van een histamine-intolerantie, is het raadzaam om een eliminatiedieet te proberen of advies in te winnen van onze gespecialiseerde diëtist om je voedingspatroon aan te passen en de symptomen onder controle te krijgen.